มาตรฐานหลังคาเหล็ก (TIS1128-2562) version ใหม่ สู่การเป็นมาตรฐานหลังคาเหล็กระดับโลก

ผู้อำนวยการ สถาบันเหล็กและเหล็กกล้าแห่งประเทศไทย

ผมคิดว่าหลายท่านทราบแล้วว่า วันที่ 27 มกราคมที่ผ่านมา สำนักงานมาตรฐานอุตสาหกรรมได้มีการประกาศใช้ มาตรฐานอุตสาหกรรม หลังคาเหล็ก (TIS 1128-2562) version ใหม่ แทนมาตรฐานเดิม (TIS 1128-2535) แต่คิดว่าหลายท่านยังคงไม่ทราบว่ามีอะไรที่เปลี่ยนไป เรามาเริ่มจาก วัสดุ มอก.1128 เดิม กำหนดเพียงเหล็กเคลือบผิวซึ่งไม่ได้ระบุว่าเคลือบควรใช้วัสดุอะไร ขณะที่ มอก.1128 version ระบุทั้งเหล็กชุบสังกะสี เหล็กชุบสังกะสีทาสี เหล็กชุบอะลูมิเนียมสังกะสี  เหล็กชุบอะลูมิเนียมสังกะสีทาสี  เหล็กชุบสังกะสีอะลูมิเนียมแมกนีเซียม และเหล็กชุบสังกะสีอะลูมิเนียมแมกนีเซียมทาสี ซึ่งวัสดุเหล่านี้ก็ยังมี เงื่อนไขที่สำคัญที่จะทำให้หลังคาเหล็กมีความทนทานใช้งานได้ยาวนาน ดังนี้

สำหรับ หลังคาเหล็ก ที่ผลิตจากเหล็กชุบสังกะสี (GI) หรือ เหล็กชุบสังกะสีทาสี (PPGI) กำหนดให้ต้องเคลือบชั้นสังกะสีขั้นต่ำ Z250 สำหรับเหล็กที่หนา 0.35 ถึง 1.00 มม. หมายความว่า ต้องมีเนื้อสังกะสีบนผิวเหล็ก 250 กรัมต่อตารางเมตร  และ เหล็กที่หนามากกว่า 1.00 ถึง 4.00 มม. ต้องเคลือบสังกะสี Z275 หมายความว่า ต้องมีเนื้อสังกะสีบนผิวเหล็ก 275 กรัมต่อตารางเมตร

สำหรับ หลังคาเหล็ก ที่ผลิตจากเหล็กชุบอะลูมิเนียมสังกะสี (GL หรือเรียกว่า อลูซิงค์) หรือ เหล็กชุบอะลูมิเนียมสังกะสีทาสี (PPGL หรือเรียกว่า อลูซิงค์ทาสี) กำหนดให้ต้องเคลือบชั้นอะลูมิเนียมสังกะสีขั้นต่ำ AZ150 หมายความว่า ต้องมีเนื้ออะลูมิเนียมสังกะสีบนผิวเหล็ก 150 กรัมต่อตารางเมตร  สำหรับเหล็กที่หนาตั้งแต่ 0.35 ถึง 4.00 มม.

สำหรับ หลังคาเหล็ก ที่ผลิตจากเหล็กชุบสังกะสีอะลูมิเนียมแมกนีเซียม (Zn-Al-Mg หรือ SuperDyma หรือ ZAM) และเหล็กชุบสังกะสีอะลูมิเนียมแมกนีเซียมทาสี กำหนดให้ต้องเคลือบชั้นสังกะสีอะลูมิเนียมแมกนีเซียมขั้นต่ำ K14 สำหรับเหล็กที่หนา 0.35 ถึง 1.00 มม. หมายความว่า ต้องมีเนื้อสังกะสีอะลูมิเนียมแมกนีเซียมบนผิวเหล็ก 140 กรัมต่อตารางเมตร  และ เหล็กที่หนามากกว่า 1.00 ถึง 4.00 มม. ต้องเคลือบสังกะสีอะลูมิเนียมแมกนีเซียม K18 หมายความว่า ต้องมีเนื้อสังกะสีอะลูมิเนียมแมกนีเซียมบนผิวเหล็ก 180 กรัมต่อตารางเมตร

ผมขอขยายความถึงสาเหตุที่ทำให้ต้องมีการกำหนดเบอร์แตกต่างกันในการชุบโลหะที่ต่างกัน ซึ่งมีที่มาจากมาตรฐานญี่ปุ่น ที่เรียกกันติดปากว่า มาตรฐาน JIS เป็นหนึ่งในมาตรฐานที่เชื่อถือกันทั่วโลกและใช้อ้างอิงกันโดยทั่วไป

ขณะที่อีกมาตรฐานนึงที่นิยมใช้อ้างอิงกันมากเช่นกัน คือ มาตรฐาน ASTM ของสหรัฐฯ ก็ได้กำหนดปริมาณการเคลือบโลหะขั้นต่ำเช่นกันสำหรับวัสดุก่อสร้างที่ใช้กับงานภายนอกอาคาร โดยกำหนดให้ต้องเคลือบชั้นสังกะสีขั้นต่ำ Z275 (เท่ากับ 275 กรัมต่อตารางเมตร) / เคลือบชั้นอะลูมิเนียมสังกะสีขั้นต่ำ AZM150 (เท่ากับ 150 กรัมต่อตารางเมตร) / เคลือบชั้นสังกะสีอะลูมิเนียมแมกนีเซียมขั้นต่ำ ZMM220 (เท่ากับ 220 กรัมต่อตารางเมตร)

และอีกมาตรฐานสากลที่ประเทศไทยนิยมอ้างอิงกัน คือ มาตรฐาน AS ของออสเตรเลีย ซึ่งเป็นเจ้าของสิทธิบัตรเหล็กอลูซิงค์ที่เป็นที่ยอมรับกันทั่วโลก  ได้กำหนดปริมาณการเคลือบโลหะขั้นต่ำเฉพาะเจาะจงกับหลังคาเมทัลชีท โดยกำหนดให้ต้องเคลือบชั้นสังกะสีขั้นต่ำ Z450 สำหรับเหล็กชุบสังกะสี (GI) / Z275 สำหรับเหล็กชุบสังกะสีทาสี (PPGI) / AZ150 สำหรับทั้งเหล็กชุบอะลูมิเนียมสังกะสี (GL) และ เหล็กชุบอะลูมิเนียมสังกะสีทาสี (PPGL)

นอกจากประเภทวัสดุที่กำหนดขึ้นใหม่ให้ทันกับนวัตกรรมทางด้านวัสดุแล้ว มอก.1128 version ใหม่ ยังได้กำหนดคุณลักษณะที่สำคัญอีกประการ คือ ความทนละอองน้ำเกลือ โดย มอก.1128 version ใหม่ กำหนดให้ทดสอบที่หลังคาที่ขึ้นลอนแล้ว โดยต้องไม่เกิดสนิมแดงบริเวณรอบพับหรือลอน เมื่อใช้เวลาการทดสอบ 500 ชั่วโมง  ขณะที่ มอก.1128 เดิม กำหนดให้ทดสอบที่แผ่นเหล็กก่อนการขึ้นรูปเท่านั้น  ซึ่งเงื่อนไขการทดสอบนี้ ทำให้มั่นใจได้ว่าเป็นการทดสอบหลังคาเหล็กที่แท้จริง ไม่ใช่การทดสอบจากที่แผ่นเหล็กซึ่งเป็นวัตถุดิบ

จากเงื่อนไขที่กำหนดทั้งวัสดุของการเคลือบแผ่น metal sheet  ความหนาขั้นต่ำ และเกณฑ์การทดสอบความทนละอองน้ำเกลือ ดังนั้น ผู้บริโภคที่เลือกใช้สินค้าตาม มอก.1128-2562 version ใหม่ จะมั่นใจได้ถึงคุณภาพของสินค้าซึ่งเป็นไปตามมาตรฐาน มอก. ของไทย ที่ยกระดับขึ้นไปให้ทัดเทียมกับมาตรฐานสากลระดับโลก สามารถเชื่อมั่นได้ถึงความแข็งแรง ทนทาน ที่สร้างความปลอดภัยต่อชีวิต และทรัพย์สินของเจ้าของบ้าน หรือ เจ้าของงาน

มาตรฐานที่อ้างอิงในบทความ

• มอก. 1128-2535 แผ่นเหล็กมุงหลังคา
• มอก. 1128 – 2562 แผ่นเหล็กมุงหลังคา
• JIS G 3302 Hot-dip zinc-coated steel sheet and strip
• JIS G 3312 Prepainted hot-dip zinc-coated steel sheet and strip
• JIS G 3321 Hot-dip 55 % aluminium-zinc alloy-coated steel sheet and strip
• JIS G 3322 Prepainted hot-dip 55 % aluminium — zinc alloy-coated steel sheet and strip
• JIS G 3323 Hot-dip zinc-aluminium-magnesium alloy-coated steel sheet and strip
• ASTM A 755-18 Standard Specification for Steel Sheet, Metallic Coated by the Hot-Dip Process and Prepainted by the Coil-Coating Process for Exterior Exposed Building Products
• The National Construction Code of Australia (NCC) – NCC 2019: Vol.2 Part 3.5.1 Sheet roofing (Refer Table 3.5.1.1 Acceptable corrosion protection for metal sheet roofin

Note: ชื่อเรียกสินค้ากลุ่มเหล็กเคลือบในตลาด

 บทความที่เกี่ยวข้อง

ผลิตภัณฑ์ที่เกี่ยวข้อง